"ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ" Η ΣΥΝΑΥΛΙΑ ΜΕ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΣΤΗΝ ΑΓΓΛΙΚΑΝΙΚΗ

Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου 

φωτογραφίες: Ιδιωτική Οδός

Μια μοναδική κατά πάντα συναυλία μας χάρισε χθες βράδυ στην Αγγλικανική Εκκλησία η Specs' n' Arts σε συνεργασία με το Αρχείο Ελλήνων Μουσουργών Θωμά Ταμβάκου. 

Στο πρώτο μέρος νότες στ' ακροδάχτυλα. Η ταλαντούχος σολίστ στην άρπα Μαρία - Χριστίνα Παπδοπούλου, έβαλε την άρπα της στην πρίζα - κυριολεκτικά - και μας κάλεσε σε μια μουσική διαδρομή 40 περίπου λεπτών, κατά τη διάρκεια της οποίας είδαμε τις δυνατότητες ενός κλασικού οργάνου να υπάρχει αυτόνομα ως ηλεκτροακουστικό, και με τη χρήση διάφορων εφφέ πήραμε μια γεύση πώς η άρπα μπορεί να σταθεί στη σύγχρονη μουσική σκηνή. 

Η μαεστρία της Μαρίας - Χριστίνας Παπαδοπούλου ήταν ότι παρά τη χρήση των εφφέ (wah wah & loop pedals, δοξάρι) η μουσική που παρήγαγε δεν ήταν καθόλου εφετζίδικη. Δεν προσπαθούσε να εντυπωσιάσει αλλά να μας εισάγει σ' ένα κλίμα. Οι παραδοσιακές μελωδίες που επεξεργάστηκε ήταν υπαινικτικές, κι αυτό μου άρεσε πολύ. Δεν έδινε παρά φράσεις που επεξεργαζόταν στη συνέχεια με ευφάνταστο τρόπο. 

Στο δεύτερο μέρος μας συνήρπασε ο ελληνοαυστραλός κοντραμπασίστας και συνθέτης Νίκος Τσιάβος, ο οποίος πριν αρχίσει το πρόγραμμά του μας είπε ότι φεύγοντας βρέφος από την Ελλάδα για την μακρινή Αυστραλία πήρε στις ...αποσκευές του τη βυζαντινή μουσική και τα ηπειρώτικα μοιρολόγια (έχει καταγωγή από την Ήπειρο). 

Κι αυτή την κληρονομιά την μετουσίωσε σε σύγχρονη μουσική, μινιμαλιστική, με εσωτερική ένταση, με βιωματική προσέγγιση, με αληθινό πάθος και πόθο. 

Οι συνθέσεις του μία και μία! Αποπνέουν ήθος και μυσταγωγία. Δεν πρόκειται απλώς για ένα σοφά ελεγχόμενο αυτοσχεδιασμό, με ενδιαφέροντα μινιμαλιστικά στοιχεία που παραπέμπουν ίσα στον Arvo Part, αλλά για μια μουσική με χαρακτήρα, με σάρκα και οστά, που προκαλεί ισχυρές δονήσεις συγκίνησης. 

Στο τελικό αποτέλεσμα σαφώς συμβάλλουν οι εξαίρετοι μουσικοί που έχει κοντά του ο Τσιάβος (Adam Simmons, σαξόφωνα, κλαρινέτα, Peter Neville, κρουστά και Leah Scholes, κρουστά), αλλά το ρεσιτάλ είναι της συζύγου του συνθέτη, της υψιφώνου Deborah Kayser, η οποία ερμηνεύει αγγελικά, θα έλεγα, τις πρωτότυπες συνθέσεις του Τσιάβου: από το Άξιον εστί και την Hodie Christus natus est ως τα αποσπάσματα από τους Χαιρετισμούς, έργο που πρόσφατα παρουσίασε ο συνθέτης σε συναυλία 7ωρης διάρκειας, ακριβώς σαν αγρυπνία του Ακαθίστου! 

Δυο στίχοι από τον Ακάθιστο ήταν αρκετοί για να μας απογειώσουν: 

"Χαίρε δι΄ ης η χαρά εκλάμψει, χαίρε δι' ης η αρά εκλείψει". 

"Χαίρε ύψος δυσανάβατον ανθρωπίνοις λογισμοίς". 

Ήταν κι αυτή η συναυλία τόσο ...δυσανάβατος, ώστε πολλοί απ' όσους θα έπρεπε να είναι εκεί, δεν αξιώθηκαν της μέθεξης. Κρίμα γι' αυτούς... 

Ο Νίκος Τσιάβος ήλθε για πρώτη φορά στην Ελλάδα να παρουσιάσει δουλειά του. Ας ελπίσουμε να μας ξανάρθει σύντομα, όπως μας υποσχέθηκε ο ακάματος Θωμάς Ταμβάκος, ο οποίος μέσα από το πολύτιμο Αρχείο του μάς έχει αποκαλύψει πολλούς και αξιόλογους έλληνες συνθέτες της διασποράς. Αν ήμουν υπουργός των εξωτερικών ο Τσιάβος θα ήταν οπωσδήποτε μέσα στην πολιτιστική διπλωματία μου. Τώρα αρκεσθείτε, φίλοι μου, στην τρέχουσα διπλωματία, από την οποία απουσιάζουν, φυσικά, η φαντασία, ο παλμός κι ο ενθουσιασμός.

Νίκος Τσιάβος και Θωμάς Ταμβάκος

Deborah Kayser, Νίκος Τσιάβος, Θωμάς Ταμβάκος και Παναγιώτης Ανδριόπουλος